جواهرعلاقهی بشر به زیبایی و کمال سبب شد از میان تزییناتی که برای فخرفروشی و نمایش طبقه اجتماعی مورداستفاده قرار میگرفت. جواهرات و سنگهای زینتی اقبال بیشتری در بین مردم خصوصاً اشرافزادگان و قشر اصیل پیدا کند. بهتدریج انواع سنگها و کانیهای قیمتی شناخته شدند و قابلیتهای هرکدام با توجه به نوع استفادهای که از آن میشد، بیشتر و بیشتر موردتوجه قرار گرفت.
علم شناخت گوهر و جواهر و نیز علم تراش و بهرهبرداری از این سنگهای گرانبها زمانی رونق گرفت که الماسها، یاقوتها، زمردها هرکدام، علاقهمندان مخصوص به خود را داشت و قدر و ارزش هرکدام شناخته شده بود. در روزگارمعاصر علاوه بر مزیت زیبایی و کمال جواهرات ارزش سرمایهای نیز پیدا کردند و علاقهمندان به جز وجه زیباییشناختی سنگهای گرانبها قدر و منزلت آنها را به عنوان یک کالای سرمایهای نیز مدنظر دارد. در ادامه اطلاعات مختصری پیرامون شناخت جواهر و گوهر ارائه میشود تا برخی از سؤالات رایج در این حرفه پاسخ داده شود.
گوهر چیست و تفاوت آن با جواهر چیست؟
گوهر در اصطلاح علم گوهرشناسی Gemology به سنگهای قیمتی و نیمه قیمتی گفته میشود. برای اینکه سنگی در زمره سنگهای قیمتی طبقهبندی شود باید این سه ویژگی را دارا باشد:
1. زیبایی
2. کمیابی
3. مقاومت (مقاوم دربرابر نور و مواد شیمیایی ثابت باشد.)
دوام در برابر خراشیدگی: سختی
دوام در برابر ضربه و شکست: سفتی
اگر سنگی یکی از این ویژگی هارا دارا نباشد در زمره گوهرها طبقهبندی نمیشود.
گوهرها یا سنگهای قیمتی و نیمه قیمتی درواقع کانی هستند، اما گوهرهایی مانند مروارید، کهربا، صدف و مرجان گوهرهای ارگانیک هستند که برای راحتی مطلب به آنها نیز واژه سنگ اطلاق میگردد.
از انواع گوهرهای قیمتی میتوان الماس و یاقوت قرمز، زمرد و یاقوت کبود و از انواع نیمه قیمتی آن میتوان عقیق، امیتیست و سیترین را نام برد.
جواهر چیست؟
جواهر در اصطلاح علم گوهرشناسی به قطعهای تزیینی اطلاق میشود که از فلز قیمتی ساختهشده باشد و با گوهرهای قیمتی و نیمه قیمتی زینت شده باشد.
الماس چیست و تفاوت آن با برلیان چیست؟
الماس قیمتیترین گوهر در طبقهبندی گوهرهاست که از تک عنصر کربن ساختهشده، علاوه بر فرمول شیمیایی ساده این گوهر دارای سادهترین ساختار کریستالی و قوییتری پیوند اتمی (پیوند کووالانسی) است. این پیوند قوی بین اتمهای کربن باعث سختی این گوهر است، درواقع الماس سختترین شئی شناخته شده بر روی کره زمین است. این موضوع به این معنی است که تنها چیزی که میتواند الماس را خراش دهد یک الماس دیگر است.
درواقع الماس بااینکه سنگ سختی است ممکن است که بهراحتی شکسته شود زیرا سنگ سفتی نیست.
مثال خوب برای سنگی سفتتر از الماس سنگ یشم است که بهمراتب سنگی مقامتر از الماس در برابر ضربه است.
برلیان و تفاوت ان با الماس:
درواقع برلیان نوعی از تراش الماس است که طی صدسال اخیر موردمطالعه قرارگرفته و اصلاحشده، این نوع از تراش در مدلهای هندسی متفاوت با استاندارخاصی تراشیده میشود که در زیر توضیح داده میشود.
Crown (تاج)
Pavilion (سندونچه)
Girdle (لبه فارسی)
جواهردر هرکدام از این بخشها پخهایی وجود دارد که نامهای آن در عکس آمده است.
الماسهای با شکل هندسی گرد، مارکیز، مثلث، اشک میتوانند با استانداردهای تراش برلیان تراشیده شوند که در این صورت نام شکل هندسی و نوع تراش در معرفی گوهر به کار میرود.مانند:
مارکیز برلیان، اشک برلیان، برلیان گرد
انواع دیگری از تراش در الماسها وجود دارد که تصمیمگیری نوع تراش برای هر الماس خام به عهده تراشنده الماس است تا بهترین شکل هندسی و بهترین نوع تراش را برای حفظ وزن بیشتر و شفافیت بیشتر هر الماس انتخاب کند.