خسرو معصومی پس از فیلمهای «تابو»، «باد در علفزار میپیچد»، «جایی در دوردست»، «رسم عاشقکشی» و «خرس» که در چند سال اخیر ساخته است، امسال با فیلم «کار کثیف» در بخش سودای سیمرغ جشنواره فجر حضور دارد.
«کار کثیف»، مضمونی اجتماعی دارد و به موضوع کار و مهاجرت می پردازد و پدرام شریفی، الهام نامی، شاهرخ فروتنیان، لوون هفتوان، رضا فیاضی، خیام وقار، مهران نائل و اکبر معززی ازجمله بازیگران این فیلم هستند.
خلاصه فیلم: فرهاد تصمیم میگیرد برای مهاجرت به ترکیه سفر کند اما به دلیل گرفتاریهایی که برایش رخ میدهد نه تنها مهاجرت، بلکه برای بازگشتش به ایران نیز در هالهای از ابهام قرار میگیرد.
عوامل فیلم: نویسنده، کارگردان و تهیه کننده: خسرو معصومی/ مجری طرح و سرمایه گذار: عباس نصیری/ مدیر فیلمبرداری: نادر معصومی/ تدوین: حسن حسندوست/ آهنگساز: پیمان یزدانیان/ طراحی و ترکیب صدا: بهروز شهامت/ طراح صحنه و لباس: هومن معصومی/ صدابردار همزمان: سیامک نیازی، مدیر تولید: علی همت/ دستیار اول کارگردان و برنامه ریز: غزل معصومی/ دستیاران کارگردان: مانی معصومی، علی محمدی/ منشی صحنه: هدیه نصیری/ گروه فیلمبرداری: حمید محمدقلی، مهدی گلچین، کاوه حاج رمضانی، رامین فرزانه/ عکاس: مونا تهرانی/ جلوه های ویژه: مهدیار سزاوار/ فیلمبردار زیر آب: بهزاد ترکی زاده، حمید شمسی، داریوش تفرشی نیا/ هلی شات: شهروز کیایی/ گروه صحنه و لباس: رحیم حاجی تبار، اسماعیل خلیلی، نجمه نقدعلی/ دستیار صدا: میلاد شمسایی/ تدارکات: رضا یوسفی، مهدی جمشیدی، مهرداد شاه میرزایی/ سینه موبیل: میرعلی میرحسینی
بازیگران: پدرام شریفی, الهام نامی, شاهرخ فروتنیان, لوون هفتوان, رضا فیاضی, خیام وقار کاشانی, مهران نائل, اکبر معززی, نیکان فهیم نیا, کامران فیوضات, مسعود فروتن, پیام احمدی نیا, ابراهیم عمادی, مهرداد فلاحتگر, حماسه دولتشاهی, رضا یوسفی, مهدی جمشیدی, مهدی میراکبری, علی محمدی, سیمون باغداساریان, وحید حبیبیان, علی بهمنش, امیر پاسبان,امیرحسین آصفی, سام ولی پور, هوشنگ رضایی, رضا احمدپور, سیامک نیازی
گزارش نشست پرسش و پاسخ فیلم «کار کثیف»
جلسه پرسش و پاسخ فیلم سینمایی «کار کثیف» با حضور خسرو معصومی؛ کارگردان، نویسنده و تهیه کننده فیلم، حسین زندباف؛ تدوینگر، بهروز شهامت؛ صداگذار، غزل معصومی؛ دستیار کارگردان و برنامه ریز، سیامک نیازی؛ صدابردار، پدرام شریفی، پیام احمدی نیا، مهران نائل، سام ولی پور، الهام نامی؛ بازیگران فیلم و با مدیریت محمود گبرلو عصر امروز شنبه ۲۱ بهمنماه در پردیس سینما گالری ملت برگزارشد.
به گزارش ستاد خبری جشنواره فیلم فجر، در ابتدای نشست گروه سازنده فیلم در مورد نحوه همکاری با خسرو معصومی نکاتی را توضیح دادند.
پدرام شریفی گفت: کار کردن با خسرو معصومی برایم تجربه بسیار درجه یکی بود و من تازهکارم ولی خیلی از همکاری با این کارگردان لذت بردم و امیدوارم ادامه داشته باشد.
الهام نامی هم گفت: بازیگری که تجربه همکاری با خسرو معصومی را نداشته باشد، چیز بزرگی را از دست داده است. این یک شانس برای من بود که در این کار حضور داشتم و مدتها قبلتر فیلمنامه را خواندم و با آن هم ذاتپنداری کردم.
خبرنگار شبکه تی وی پلاس در مورد دیالوگی در فیلم که میگوید از زمانی که روحانی روی کار آمده فشارها کمتر شده، آیا این متلک بود؟ سوال دوم دیالوگها زیاد بود و تدوین کند، آیا این مسئله سبب نشده بود که فیلم خسته کننده به نظر بیاید؟
معصومی در پاسخ گفت: من دوران احمدینژاد و روحانی را مقایسه کردم. احمدینژاد برای جمهوری اسلامی فاجعه است. از دوست جوانی که از هر نظر شرایط دارد میپرسم چرا ازدواج نمی کنی؟ او شرایط اجتماع را دلیل این اتفاق میداند. بازنشستهها هم درگیر هستند. نمیدانم چرا کانون کارگردانان برای ما هنرمندان کاری نمیکند؟ پس همه ما گرفتاریم و با سختی فیلم میسازیم و به این فشارها باید در فیلمهایمان به این مشکلات اشاره کنیم
زمانی که فیلمنامه را مینوشتم و داستانش را تعریف کردم، میگفتند بیخیال شو. داستان پسری که عرق میفروشد ممیزی است. من گفتم اسم فیلم را «کار کثیف» میگذارم و میدانم میتوان نمایشاش داد.
زندباف در مورد ریتم تدوین گفت: ریتم در فیلمنامه شکل میگیرد و در تدوین فقط آنچه نوشته شده ارائه میشود. کارگردانی دو صفحه دیالوگ را با یک پلان میگیرد، یکی دیگر با چند پلان. این کات شدنها میتواند ریتم دیگری به کار بدهد.
گبرلو در مورد زمان فیلم پرسید و معصومی پاسخ داد: من در ایام جشنواره این روزها در خانه بودم و دخترم کارها را دید. بعد با زندباف حرف زدیم و یک ربع از فیلم را کم کردیم و بخشهایی را که به فیلم ضربه نمیزند، حذف کردیم. فکر کنم به این صورت دیگر خسته کننده نباشد. الان فیلم را به ۱۱۲ دقیقه رساندهایم.
خبرنگار دیگری در ادامه پرسید: شما با پیمان یزدانیان موسیقی کار میکردید و چرا این بار این اتفاق نیفتاد؟ سوال دوم در کار قبلی به الهام نامی اطمینان کردید و اینجا نقش پررنگتری به او دادید. چرا به بهارکاشانی اعتماد نکردید که نقش پررنگتری بدید؟ معصومی گفت: بهار خودش موافق نبود و سرمایهگذارم. الهام نامی هم عالی بود و من در کار او را تحت استرس گذاشتم ولی نتیجه داد و همه میگویند او در کار عالی ظاهر شده است. در مورد موسیقی هم به نظرم پیمان یزدانیان از بهترینهای سازندگان موسیقی متن است. در شانگهای کسی از من حتی شماره پیمان یزدانیان را گرفت و بعد از آن کلی با خارجیها کار کرد. او از حرفهای ترین موسیقی دانان کشور است.
خبرنگار دیگری گفت: ظاهر و لباس پدرام شریفی شبیه کارهای قبلی او است آیا فکر نمیکنید میتوانستید تغییری ایجاد کنید؟ سوال دوم: فکر نمیکنید با همین تایم جدید باز هم کار خسته کننده باشد؟
معصومی گفت: این سینمای ما است. من «سالوادور…»ساز نیستم. سینماگران خارجی دیگر هم سینمای خودشان را دارند. تماشاگر با تماشاگر فرق دارد و وظیفه ما فقط پول در آوردن نیست و باید تماشاگر تربیت کنیم.
پدرام شریفی گفت: شبیه فیلم بادیگارد که نیستم. من قطعا شبیه آن فیلم نیستم. آنجا بادیگارد بودم و اینجا عرق میفروشم و کلا نقشهایم فرق دارد!
خبرنگار دیگری در ادامه پرسید: در مورد پایان فیلم توضیح دهید که چرا این طور تمامش کردید؟ سوال دوم: خرس چرا اکران نمیشود؟
معصومی گفت: من دوست دارم روحانی با دین فیلم من عذاب وجدان بگیرد! نمیخواهم در مورد موضوعات حاشیهای حرف بزنم ولی باید بدانیم بیکاری ساده نیست. و من می خواستم با این فیلم و این پایان در مورد این فاجعه اجتماعی حرف بزنم. در مورد فیلم خرس هم اولین باری که شورای نمایش فیلم را دید پروانه گرفت که به جشنواره امد. آقای سجادی چوب لای چرخ گذاشت و اجازه نداد کارم پیش برود. طلاب حتی خرس را دیدند و آنها هم گفتند هرکس مخالف است بگویید ما با آنها حرف بزنیم.
از من میپرسند فیلم ضد جنگ است و من می گویم مگر شما طرفدار جنگ هستید؟ من حق دارم از تنفر خودم از جنگ صحبت کنم. امام فرمودند جنگ نعمت است. ایثار و فداکاری بود که امام گفتند جنگ، فرهنگ مقدسی است. وگرنه آدمکشی در هیچ دینی پسندیده نیست… خرس در خارج اکران شد و در جشنوارههای زیادی جایزه برد ولی واقعیت این است نمیدانم چرا برای «خرس» کسی قدمی برنمیدارد. از منتقدان میخواهم که در نقدهایشان در مورد این مسئله صحبت کنند تا کمی به فکر فیلم من هم باشند.
خبرنگار دیگری در ادامه گفت: چرا در فیلم هیچکس لهجه شمالی نداشت؟ معصومی گفت: در مورد لهجه هم من بدم میآید که در فیلم کسی با لهجه حرف بزند. ادای لهجه جایی را در آوردن اصلا دوست ندارم. رضا ناجی جایزههای که گرفت، برای لهجهاش که نبود، او خوب بازی کرد. این اهمیت دادن به لهجهها مربوط به سینمای ما بود و آن طرف دنیا کسی به این مسائل کاری ندارد.
معصومی در مورد تمام شدن فیلم با یک حادثه هم توضیح داد: یک فیلمساز ترکی در آلمان است به اسم آتارکین فیلمی به اسم المیرا دارد که کل فیلم عنصرش براساس تصادف است. با این حال فیلمش را که دیدم کاملا برایم قابل باور بود. در مجموع این نوع نگاه من است و من غافلگیری آخر فیلم را دوست دارم.
آنتونیا شرکا در ادامه گفت: من فیلم را دوست داشتم و بااینکه طولانی بود همه چیزش متعادل بود و البته اگر آخرش با حادثه تمام نمیشد، تاثیرگذاری بیشتری داشت. اگر این حادثه رخ نمیداد و شوکی وارد نمیشد و ختم کلامی نبود، بهتر میشد. در این باره توضیح دهید.
معصومی گفت: من باید خیلی ابله باشم که بگویم این حادثه نتیجه کار مرد خانواده بوده است. من میگویم همه چیز به دلیل شرایط جامعه است. ما در جامعه اخلاقمدار زندگی میکنیم و باید بدانیم همسایه بغل ما گرسنه است. عدهای در جامعه میدزدند و عده دیگری سختی میکشند. من میخواستم تاثیر این مشکل بر زندگی ها را نشان دهم. به هرحال باید روزی مشکلات ما حل شود.
سیدجمال ساداتیان از اعضای هیات انتخاب جشنواره فیلم فجر درباره فیلم «کار کثیف» گفت: "به موضوعی اجتماعی دارد و برای تولیدش خیلی زحمت کشیده بودند و به نظرم کار خوبی بود که خیلی مورد توجه هیات قرار گرفت."
این فیلم یکی از سه گانههای خسرو معصومی است که تصمیم دارد در آینده دو فیلم دیگرش را بسازد. سوژه فیلم بعدی او درباره کولبران است.
۶۵ درصد فیلم در ایران و ۳۵ درصد در ترکیه فیلمبرداری شد.
بهروز شهامت( صداگذار )در گفتگو با مهر درباره صداگذاری این فیلم گفت:" «کار کثیف» دارای ۱۲۰۰ پلان و لوکیشن های متعدد بود و تبعا کارهای پر پلان و پر لوکیشن سختی های خود را دارند. صداگذاری این اثر زحمت زیادی داشت و من حدود چهار ماه برای صداگذاری «کار کثیف» زمان گذاشتم و صداگذاری دیگر آثار را نپذیرفتم."
خسرو معصومی درباره تفاوت «کار کثیف» با دیگر کارهایش گفت: "تنها تفاوتی که فیلم «کار کثیف» با دیگر فیلمهای من دارد این است که لوکیشن اثرهای قبلی در روستا بود و «کار کثیف» فیلم شهری است."
پدرام شریفی بازیگر نقش فرهاد در فیلم «کار کثیف» گفت:"این فیلم اگرچه شهری است اما همان سختیهای همیشگی فیلم های قبلی آقای معصومی را دارد. نقش من اگرچه سخت بود اما تجربه های جالبی برایم رقم زد. ۸۰ درصد این سختی به خاطر موقعیت خود کاراکتر بود و بقیه هم به خاطر شرایط سخت و سرد فیلمبرداری در زمستان ترکیه و شمال کشور. فرهاد در جامعه امروزی ما زندگی می کند و همیشه کارگردان من را به ایفای درست آن سفارش میکرد تا مردم باورش کنند و این حساسیت کار من را بالا میبرد."
شاهرخ فروتنیان درباره فیلم «کار کثیف» گفت: "من نقش یک پلیس را ایفا می کنم و این اولین همکاری من با خسرو معصومی است. این فیلمنامه نگاهی دارد به جامعهای که مسایل ملتهب زیادی را تجربه میکند."
خسرو معصومی درباره شکل گیری فیلمنامه «کار کثیف» گفت: "حدود یک سال و نیم پیش روی فیلمنامه کار کردم و با افراد زیادی که ساقی بودند صحبت کردم و به حقایق عجیبی رسیدم مثلا اینکه افرادی سراغ این کار میروند که اتفاقا تحصیلکرده و برای خود ارزش قائلند اما شرایط به آنها اجازه زندگی بهتر نمیدهد. گاهی چیزهایی تعریف میکردند که نمی توانستم در فیلم بیانش کنم."
پیام احمدی نیا که نقش آرش در این فیلم را بازی میکند درباره »کار کثیف» گفت: "نقش من کاراکتری است که همه قصه از او شکل می گیرد. درکی که ابتدا از فیلمنامه داشتم چیز دیگری بود و می خواستم در بازی ام خیر و شر را به نمایش بگذارم اما آقای معصومی بازی من را کلا عوض کرد و خیلی خوشحالم که در این کار تجربههای تازه ای کسب کردم."
آذرماه ۹۵ فیلمبرداری «کار کثیف» آغاز شد و تا اسفند۹۵ به طول انجامید.