صفحه اول / فرهنگی و هنری / سینما و تئاتر / نقد و بررسی فیلم فصل نرگس

نقد و بررسی فیلم فصل نرگس

نقد و بررسی فیلم فصل نرگس

کارگردان:نگار آذربایجانی  تهیه کننده:سحر صباغ سرشت

 

بازیگران: ریما رامین فر، یکتا ناصر، امیر آقایی، پژمان بازغی، شایسته ایرانی، محمدرضا هدایتی، صالح میرزاآقایی، شیرین اسماعیلی و…، با حضور گوهر خیراندیش، با معرفی شبنم گودرزی و بازیگران کودک ایلیا نصرالهی و امیر صدرا حقانی

سایر عوامل: نویسنده: نگار آذربایجانی، مدیر فیلمبرداری: تورج منصوری، طراح چهره‌پردازی: عبدالله اسکندری، صدابردار: عباس رستگارپور، مدیرتولید: بهزاد هاشمی، طراح صحنه: مهرزاد ضرابیان، طراحان لباس: مهرزاد ضرابیان و مه لقا ناقد، تدوینگران: سودابه سعیدنیا و خشایار موحدیان، طراحی و ترکیب صدا: رضا نریمی زاده، موسیقی: ستار اورکی، طراح جلوه های ویژه کامپیوتری: فرید ناظر فصیحی، فیلمبردار: رضا غفاری، گرافیست و طراح تیتراژ: عزیز محسنی، طراح پوستر: سیروس سلیمی، طراح لوگوتایپ: محمود ایرانی، دستیار اول کارگردان و برنامه ری
داستان فیلم: «فصل نرگس» با نگاهی انسان‌دوستانه، قصه ای امیدبخش را از جنوبی‌ترین نقطه تا شمالی‌ترین منطقه پایتخت به شیوه ای متفاوت به تصویر کشیده است
.

نشست «فصل نرگس» در برج میلاد | تصمیم ناگزیر…

تهیه کننده «فصل نرگس» تنهایی به نشست خبری آمد/ اعلام زودهنگام نامزدها، بی‌احترامی به سایر فیلم‌ها است
سحر صباغ سرشت تهیه کننده فیلم سینمایی «فصل نرگس» به نشانه اعتراض به نمایش فیلم اش بعد از معرفی نامزدهای جشنواره فجر، به تنهایی در نشست مطبوعاتی این فیلم شرکت کرد.

به نقل از ستاد خبری جشنواره فیلم فجر، سحر صباغ‌سرشت که تنها در این نشست حاضر شده بود، درباره عدم حضور عوامل فیلم توضیح داد: مطمئنا برای حاضران این سئوال پیش آمده که چرا من تنها اینجا هستم در حالی که همه ما در سینماهای مردمی کنار هم بودیم اما امروز در سینمای رسانه تنها هستم.

وی با اشاره به اینکه اختلافی میان عوامل فیلم وجود ندارد، افزود: این عدم حضور به دلیل زمان انتخاب فیلم‌ها، داوری و خبر نامزدها ۴٨ ساعت قبل از پایان جشنواره است. زمانی که کاندیدها اعلام می‌شود، جشنواره تمام شده و اگر می‌خواستم تصمیم بی‌رحمانه‌ای بگیرم، نباید اجازه نمایش فیلم را می‌دادم.

صباغ‌سرشت ادامه داد: زمانی که کاندیدها دو روز قبل از اتمام جشنواره اعلام می‌شود، فیلم ریزش مخاطب خواهد داشت، و امروز ساعت شش بعد از ظهر جشن نامزدهای جشنواره است و ما نمی‌خواستیم وقت جشنواره را بگیریم.

وی با بیان این مطلب که پس از جشنواره برای اصحاب رسانه نمایش فیلم خواهیم داشت و جلسه واقعی نقد و بررسی فیلم را با حضور همه عوامل برگزار خواهیم کرد، افزود:  امروز، من به عنوان میزیان و به احترام شما و ستاد جشنواره اینجا هستم. این را نشانه اعتراض به کاندیدها ندانید. من مفتخرم که در بین کاندیدها نیستم. انتخاب و داوران نباید سلیقه‌ای باشد که هست.

صباغ سرشت در پاسخ به گبرلو که اجازه خواست نشست پرسش و پاسخ فیلم برگزار شود، گفت: اگر اجازه بدهید جلسه پرسش و پاسخ را پس از ایام جشنواره داشته باشیم. شاید خودمان هم دوست داشتیم همه کنار هم در اینجا حضور داشته باشیم، اما ناگزیر به این تصمیم شدیم.

در این جلسه تعدادی از خبرنگاران به اظهار نظر درباره این تصمیم و حرکت عوامل فیلم «فصل نرگس» پرداختند.

یکی از خبرنگاران حاضر در نشست خطاب به صباغ سرشت گفت: شما زمانی که وارد فضای جشنواره می‌شوید، قواعد جشنواره را می‌پذیرید. سال‌های گذشته هم کاندیدها همین‌گونه اعلام شدند.

در ادامه یکی دیگر از خبرنگاران اظهار کرد: صحیح‌تر بود که این تصمیم را قبل از نمایش فیلم اعلام می‌کردید. خبرنگاران برای حضور در جلسه فیلم شما آمدند اما این عدم حضور عوامل، توهین به خبرنگاران است که در این جلسه حضور داشتند.

تهیه کننده «فصل نرگس» در پاسخ به این انتقادات توضیح داد: زمانی که ما فیلمی را برای حضور در جشنواره آماده می‌کنیم، مجبور به پذیرفتن قواعد هستیم اما این پذیرفتن به معنی انتقاد کردن ما نیست. تصور من این است که این جلسه کوتاه به جای تحلیل فیلم می‌تواند محلفی برای بیان اینگونه انتقادات  باشد.

وی تاکید کرد: اعتراضی وجود ندارد. قصد این است  که شما این انتقاد را به گوش مسئولان برسانید.

صباغ سرشت ادامه داد: در بسیاری جشنواره‌های بین‌المللی که نامزدها اعلام می‌شوند، فصل اکران فیلم‌ها گذشته است.

صباغ سرشت، ترک سالن توسط یکی از منتقدان در وسط فیلم اشاره کرد و افزود: این منتقد قرار است در یکی از برنامه‌های سینمایی فیلم ما را نقد و بررسی کند. آقای منتقد! شما باید تا آخر فیلم را ببینی و بعد به خودت اجازه بدهی که فیلمی را نقد کنی، چرا با شأن و احترام یک گروه سازنده شوخی و بازی می‌کنید؟

وی ادامه داد: من و گروه سازنده فصل نرگس تشنه نقد هستیم برای اینکه می‌خواهیم اشکالات‌مان را بدانیم و راهمان را ادامه دهیم. ما این تصمیم را قبل از نمایش فیلم نداشتیم اما حال هیچ کدام از همکاران من خوش نبود.

گبرلو نیز توضیح داد: در همه جای دنیا دو روز قبل از اختتامیه کاندیدها را اعلام می‌کنند.

صباغ سرشت در پاسخ به این صحبت توضیح داد: در سال‌های گذشته نامزدها ۴٨ ساعت قبل اعلام نشده است. فیلم‌هایی که در بخش مسابقه هستند، نباید دو روز آخر به نمایش درآید و باید به گونه‌ای برنامه‌ریزی شود که آثار زودتر نمایش داده شود.

وی تصریح کرد: اگر قرار است کاندیدها ۴٨ ساعت قبل اعلام شوند فیلمی که در بخش سودای سیمرغ است باید قبل از این زمان برای اصحاب رسانه نمایش داده شوند.

کارگردان «فصل نرگس» در پایان تأکید کرد: از ما این تصمیم را بپذیرید، همه عوامل خودشان را برای حضور در این نشست آماده کرده بودند اما ناگزیر به این انتخاب انتحاری شدند!

 

نگاهی به «فصل نرگس» دومین ساخته سینمایی نگار آذربایجانی
فیلمی شریف و قابل احترام و موضوعی مهم که در ساختاری متوسط پرداخت شده است
سینماپرس: زهرا پیامی/ «فصل نرگس» از موضوعی مهم حرف می زند و نگاه آگاه کننده ای به امر پیوند اعضا دارد، اما این مهم در روایتی مستأصل و ساختاری ضعیف ، به هدر می رود و انگیزه کارگردان از ساخت اثر را ناکام باقی می گذارد.

در اولین سانس نهمین روز جشنواره فیلم فجر، دومین ساخته نگار آذربایجانی به نام «فصل نرگس» به نمایش درآمد.

داستان «فصل نرگس» ترکیبی از چند قصه مجزا از هم در رابطه با یک مفهوم کلی به نام پیوند عضو است. تم اولیه و شالوده اصلی فیلم از رفتار انسان دوستانه عسل بدیعی بازیگر محبوب تلویزیون در رابطه با اهدای عضو او،  الهام گرفته شده است و در سراسر کار انگیزه انتخاب این سوژه توسط کارگردان به چشم می خورد.

قصه «فصل نرگس» روایت زندگی آدم هایی است که پیوند عضو سرنوشت تک تک آنها را دچار تحول و تغییر می کند. تدوین متقاطع و شیوه اپیزودیک فیلمنامه به نحوی است که در انتها منجر به گره گشایی داستان و مشخص شدن سرگذشت نرگس و هویت واقعی او می شود. نرگس قهرمان فیلم، همان کسی است که بعد از مرگش طبق رضایت قبلی اعضای خود را به نیازمندان اهدا می کند.

فیلم آذربایجانی، فیلمی شریف و قابل احترامی است و سعی دارد در ژانری اجتماعی با نمایش تاثیراتی گره گشا، به ترویج و فرهنگ سازی این عمل خداپسندانه بپردازد و این در جای خود قابل تقدیر و ستایش است اما اینکه چقدر می تواند در فضای رقابتی و ساختار پسند این روزهای سینمای ما حرفی برای گفتن داشته باشد جای تردید وجود دارد.

کارگردان سعی دارد با توسل به ساختار متقاطع به فضای رنگ باخته فیلمنامه، کشش و جذابیت را منگنه کند اما متاسفانه ریتم کند و شخصیت های بی رمق قصه و پرداخت سست علت و معلولی آن، ذهن را ناخودآگاه به سمت فیلم های متوسط تلویزیونی می کشاند تا اثری که در بخش مسابقه بزرگترین رویداد سینمایی کشور برگزیده شده است.

اما جدا از این ها حضور "امیر آقایی" در نقش یک بازیگر مشهور یکی از نکات مثبت «فصل نرگس» به حساب می آید. اشاره به سؤاستفاده هایی که از طریق فضاهای مجازی از بازیگران مطرح کشور صورت می گیرد و در پی آن نمایش مشکلاتی که زندگی این افراد را به خاطر شرایط شغلیشان تحت شعاع قرار می دهد، ملموس و قابل توجه است. بازی امیر آقایی به نسبت باقی بازیگران کار، تا حدی توانسته است به حال و هوای کار کنتراست داده و از کسالت موجود در بعضی از اپیزود ها بکاهد در واقع بهترین قسمت و اپیزود فصل نرگس مربوط به سکانس هایی است که به روایت قصه بازیگر مشهور و  راننده آژانس می پردازد.

 برخلاف بسیاری از فیلم های دیگر جشنواره، سرانجام فیلم روشن و امیدوار کننده است اما پیوند نامتقارن و بعضا غیرباور قصه های متعدد فیلمنامه، به نتیجه گیری معقولانه پایانی هم لطمه وارد می کند. حتی بعضی از سوژه های حاضر در فیلم نیز نخ نما و تکراری به نظر می رسد مثلا علاقه یکی از بیماران که قلب نرگس را در سینه دارد به پیام، همسر نرگس تصویری است که مخاطبان تماشای آن را  بارها آن را در قاب تلویزیون تجربه کرده اند.

«فصل نرگس» از موضوعی مهم حرف می زند و نگاه آگاه کننده ای به امر پیوند اعضا دارد و تلاش کرده است با پاسداشتی از عمل ارزشمند عسل بدیعی به عنوان یک هنرمند، به اهمیت این موضوع بی افزاید، اما این مهم در روایتی مستأصل و ساختاری ضعیف،  به  هدر می رود و انگیزه کارگردان از ساخت اثر را ناکام باقی می گذارد.
 

جدول روایت‌های متقاطع
آرش فهیم

?یکی از ویژگی‌های خاص و قابل توجه سی و پنجمین دوره جشنواره فیلم فجر، غلبه زنانگی در فیلم‌های این جشنواره است. علاوه بر حضور فیلم‌هایی با کارگردان‌های زن، محتوای خیلی از فیلم‌ها نیز زنانه است. مثل فیلم «فصل نرگس» که هم کارگردانی آن برعهده یک فیلمساز زن (نگار آذربایجانی) است و هم یک موضوع انسانی و عاطفی را دستمایه قرار داده. پرداختن به موضوعی چون اهدای عضو در یک فیلم حتماً از پس یک هنرمند زن بهتر بر می‌آید چون بیش از آنکه موضوعی عقلانی باشد، احساسی و عاطفی است. به شرط اینکه فیلمساز فرم روایی و ساختار دراماتیک متناسب با مضمون مدنظر خود را تعریف و ترسیم کند. کاری که در فیلم «فصل نرگس» صورت نگرفته است.

?موضوع پیوند اعضا یک مسئله مهم اجتماعی محسوب می‌شود که برای تبدیل کردن آن به جزئی از فرهنگ عمومی جامعه، باید کار رسانه‌ای کرد. به طور طبیعی، فیلم ساختن درباره این موضوع هم از ارزش اخلاقی، فرهنگی و انسانی زیادی دارد. اما رویکرد فیلم به این موضوع بسیار تکراری است و حرف تازه‌ای برای گفتن ندارد. طرح مسئله و القای اهمیت اهدای عضو در این فیلم، نسبت به اتفاق مشابه در سریال‌های تلویزیونی برتری ندارد. خلاصه حرف فیلم، همان است که بارها گفته شده: اینکه اهدای اعضای بدن، علاوه بر اینکه موجب نجات انسان‌های دیگر می‌شود، می‌تواند حیات فرد متوفی را در جسم انسان دیگری تداوم بخشد. اما این حرف، باز هم در در حد شعار و دیالوگ باقی می‌ماند و ماجراها و روایت‌های فیلم به این موضوع ربطی پیدا نمی‌کند.
ضرباهنگ کند فیلم و کمبود نقاط عطف در طول روایت، باعث دلسرد شدن مخاطب نسبت به فیلم می‌شود. اما به جز این، روایت متقاطع فیلم به جای انسجام، به گسست و آشفتگی میل می‌کند. هر کدام از داستانک‌های فیلم، ساز خود را می‌زنند و نمی‌توانند نسبت دقیق و دراماتیکی با مضمون محوری فیلم پیدا کنند. متأسفانه فیلمسازهای ما از روایت اپیزودیک و متقاطع درک درستی ندارند و این شیوه بدون در نظر گرفتن ظرفیت‌های مفهومی و معنایی آن، صرفاً به عنوان ابزاری برای متفاوت نمایی و ایجاد موقعیت‌های فانتزیک استفاده می‌شود. به همین دلیل هم فیلم‌هایی با این روش، باورپذیری کمتری دارند. درست مثل «فصل نرگس».

?همراه شدن یک بازیگر متکبر و خودبرتربین با راننده آژانس زن، موقعیت شیرین و جذابی است. اما تحول شخصیت بازیگر، بسیار دفعی و ناگهنی صورت می‌گیرد. اینکه چرا یک فرد به غایت خودشیفته و مغرور به این سادگی پا روی غرور خود می‌گذارد و متواضع می‌شود، قانع کننده نیست. آیا همراهی و شنیدن چند نصیحت از سوی یک راننده آژانس زن، می‌تواند عامل تحول شخصیت یک بازیگر مشهور سینما شود؟ قطعاً خیر!
 

این را هم ببینید

نقد و بررسی فیلم اتاق تاریک

نقد و بررسی فیلم اتاق تاریک

«فرهاد و هاله فصل جدید زندگی خود را آغاز کرده‌اند و این سرآغاز تغییرات دیگری است که آن‌ها را در مواجهه با مسائل جدیدی قرار می‌دهد».