به ایجاد یک زائدهی استخوانی در پاشنهی پا که باعث درد پاشنه و مشکل در راه رفتن میشود خار پاشنه میگویند. به منظور آگاهی از روشهای درمان گیاهی خار پاشنه و درمان خار پاشنه با طب سنتی با ما همراه باشید.
علت به وجود آمدن خار پاشنه
بر اثر فشار بیش از حد به فاشیای پلانتار( رباط پاشنهی پا)، محل اتصال آن به استخوان پاشنه، دچار کشیدگی و پارگیهای میکروسکوپی میشود. پاسخ بدن به این اتفاق، التهاب و درد است. دردی که در محل اتصال این لیگامان به پاشنه احساس میشود.
فاشیای پلانتار رباط نازکی است که پاشنه را به پای شما متصل میکند. این رباط از قوس پای شما پشتیبانی و در راه رفتن به شما کمک زیادی میکند.
عوامل افزایش دهندهی احتمال ابتلا به خار پاشنه
– سفت بودن عضلات پشت ساق پا یا سفت بودن تاندون آشیل که موجب میشود فرد نتواند به راحتی پشت پایش را بالا ببرد.
– چرخش کف پا به خارج یا پرونیشن و در نتیجه افزایش فشار به فاشیا
– چاقی
– قوس کف پای زیاد یا کم (صافی کف پا)
– ضربات مکرر به کف پا مانند فعالیتهای ورزشی که در آن پاشنهی پا به طور مکرر به زمین کوبیده میشود.
– فعالیت بدنی جدید یا افزایش شدت فعالیت بدنی
– راه رفتن روی زمین سخت یا ناهموار
– کفش نامناسب
– افزایش سن و تغییر یافتن جنس بافت فاشیای پلانتار
علائم خار پاشنهی پا
درد و سفتی در پایین پاشنه از علائم خار پاشنهی پا است. این درد در طول زمان به تدریج توسعه مییابد.
احساس سوزش یا درد در پایین پا که به بیرون از پاشنهی پا گسترش مییابد نیز از علائم خار پاشنهی پا محسوب میشود.
دردی که معمولا در صبح زمانی که شما اولین گام خود را از تخت بر میدارید بدتر میشود از دیگر علائم خار پاشنهی پا است.
اگر نشستهاید و یا دراز کشیدهاید برای شروع راه رفتن درد را احساس میکنید. ممکن است بعد از چند قدم اول این درد و سفتی کمتر شود. اما ممکن است در طول روز و انجام فعالیتهای روزانه آسیب پای شما بیشتر شود.
بالا رفتن از پله میتواند به علت خشکی پاشنهی پا بسیار دشوار باشد.
پس از فعالیت طولانی مدت، درد میتواند به دلیل افزایش التهاب زیاد شود درد معمولا در طول فعالیت احساس نمیشود، بلکه فقط پس از قطع حرکت و در شروع حرکت احساس میشود.
اگر شبها با پا درد مواجه هستید ممکن است مشکل شما چیزی به جز خار پاشنه باشد. دردهای شبانه پا ممکن است به علت آرتریت و یا مشکلات اعصاب پا مانند سندروم تونل تارسال باشد.
پیشگیری از خار پاشنه
از انجام فعالیتهایی که در زمان ابتلا به خار پاشنه باعث وارد آمدن فشار مداوم به پا میشوند، خودداری کنید.
کفشی بپوشید که در قسمت پاشنه، یک بالشتک پلاستیکی یا نمدی داشته باشد.
همچنین میتوانید از کفیهای طبی مناسب در کف کفش خود استفاده کنید.
هر چقدر که میتوانید روی پاشنهی پا فشار نیاورید، خصوصا در اوایل درمان بیماری.
در درمان خار پاشنه بیش از ۹۰ درصد بیماران با اقدامات غیر جراحی بهبود مییابند.
اگر درگیر فعالیت ورزشی خاصی هستید که در آن پاشنهی پا تحت ضربات و فشار مداوم است باید این فعالیت ورزشی را کم و یا حتی موقتا قطع کنید.
پاشنهی پا را روی یک بطری یخزده یا کیسهی پلاستیکی حاوی تکههای یخ بگذارید. روزی ۳ تا ۴ بار و هر بار ۲۰ دقیقه این کار را تکرار کنید.
داروهای ضد التهابی درمان خار پاشنه مانند بروفن یا سلکوکسیب موجب کاهش درد و التهاب میشود.
انجام برخی نرمشهای خاص که عضلات پشت ساق فاشیای پلانتار را تحت کشش ملایم قرار داده و آنها را نرم و قابل انعطاف میکنند. با پزشک در این باره مشورت کنید.
درمان خار پاشنه با تزریق کورتون در محل درد ممکن است توسط پزشک معالج استفاده شود. توجه داشته باشید که درمان خار پاشنه با تزریقهای مکرر خطرناک بوده و ممکن است بر اثر این تزریقات فاشیای کف پا پاره شده و فرد دچار صافی کف پا و درد مزمن شود.
برای کمک به درمان خار پاشنهی پا از کفیهای مناسب در کفش استفاده کنید. کفیهای سیلیکونی زیر پاشنه را نرم نگه داشته و آنرا از ضربات مکرری که درد را تشدید میکند حفظ مینماید.
معمولا وقتی فرد در شب میخوابد کف پایش به پایین خم شده و این موجب میشود تا فاشیای پلانتار ریلاکس شده و در صبح که فرد از خواب بلند میشود طول آن قدری کوتاه تر شده است و همین امر موجب شدت درد صبحگاهی است. با استفاده از یک آتل یا اسپلینت در هنگام خواب که به پا و ساق بسته میشود مچ پا در حالت ۹۰ درجه نگه داشته شده تا کشش فاشیای پلانتار در حین خواب حفظ شود.
با تاباندن امواج پرقدرت صوتی به ناحیهی پاشنه روند ترمیم آسیبهای فاشیای پلانتار تسریع میشود. اثر این روش درمان خار پاشنهی پا در همهی بیماران یکسان نبوده و ثابت شده نیست.
چند ورزش برای خار پاشنه که به درمان آن کمک میکنند عبارتند از :
– کشش فاسیای کف پا: یک باند پهن در کف پا و زیر انگشتان پا قرار دهید و دو سر آن را در در دست گرفته بکشید به طوری که انگشتان پا به صورت نزدیک شوند. این وضعیت را به مدت سی ثانیه نگه دارید. هفت یا هشت مرتبه در روز، این کار را تکرار کنید.
– کشش تاندون آشیل: بایستید و یک پا را جلوتر از پای دیگر قرار دهید، پای جلویی را از زانو خم کنید. دقت کنید که تماس کف هیچ یک از پاها نباید با زمین قطع شود. در این حالت باید در پشت ساق، احساس کشش نمایید. این حالت را به مدت سی ثانیه نگه دارید و هفت یا هشت بار در روز انجام دهید.
– گرفتن خودکار با پا: یک خودکار را روی زمین قرار دهید و با پاها آن را از زمین بردارید به طوری که کل انگشتان پا اطراف خودکار را بگیرد. برای پنج ثانیه خودکار را به همین حالت نگه دارید. انجام این کار ، سه یا چهار بار در روز کافی است.
– نوشتن حروف الفبا: با انگشت بزرگ پا، حروف الفبا را در هوا بنویسید. این کار را سه بار در روز برای هر پا ، انجام دهید.
– استفاده از آب گرم : هر روز عصر یا صبح یا قبل از بیرون آمدن از رختخواب، به مدت پانزده دقیقه پاهایتان را در آب گرم قرار دهید. سپس پای خود را خشک کرده و به مدت پنج تا ده دقیقه با گوشتکوب به ملایمت روی پاشنه پا بکوبید. مراقب باشید ضربههایتان محکم نباشد.
– استفاده از یخ: در یک لیوان بستنی، آب بریزید و در فریزر قرار دهید. پس از نیم ساعت یک چوب بستنی در لیوان قرار دهید و بگذارید کاملا یخ ببند. سپس چوب بستنی را در دست گرفته و به صورت دایرههای هم پوشان روی پاشنه پا بکشید به طوری که هر دایره، نصف دایره قبل را بپوشاند. البته این روش تنها در کم کردن درد و التهاب موثر است و نمیتواند باعث درمان بیماری شود.
اگر بعد از ۱۲ ماه درمان فعال، درد همچنان باقی بماند پزشک معالج ممکن است تصمیم به انجام عمل جراحی بگیرد. انواع این اعمال عبارتند از آزاد کردن عضلات پشت ساق برای افزایش قابلیت انعطاف مچ پا، آزاد کردن فاشیای پلانتار به صورت بریدن قسمتی از فاشیا برای افزایش قابلیت انعطاف فاشیا
درمان خار پاشنه با طب سنتی
یکی از بهترین راهها برای درمان خار پاشنهی پا با طب سنتی ماساژ با یک روغن گرم مانند زیتون، سیاهدانه، کنجد، هستهی قیسی، نارگیل، شترمرغ و کوهان شتر است. درمان خار پاشنه با داروهای گیاهی بهتر است شبها قبل از خواب انجام شود و ماساژ تا جذب کامل روغن به پوست ادامه پیدا کند. اضافه کردن کمیفلفل، دارچین یا زنجبیل به روغن و کشیدن یک پلاستیک فریزر روی محل ماساژ، اثر درمان خار پاشنهی پا با طب سنتی را بسیار بیشتر میکند.
پیشنهاد میشود برای درمان خار پاشنهی پا در طب سنتی تکهای پشم در کفش خود و زیر پاشنه قرار دهید. پوشیدن جوراب پشمی و استفاده از کرسی در هوای سرد نیز در درمان خار پاشنه پا در طب سنتی موثر است.
انجام دادن حجامت با کاهش التهاب در پاشنه تاثیر بسیاری در درمان سنتی خار پاشنهی پا دارد. محل انجام دادن حجامت میتواند در دو طرف تاندون آشیل (مخصوصا سمت داخل پا)باشد.
خار پاشنه بیماری با مزاج سرد است به همین علت اگر بیمار به منظور درمان خار پاشنه با داروهای گیاهی تا جایی که ممکن است از غذاهای با مزاج گرم استفاده کند، خار پاشنه سریعتر بهبود مییابد. برای مثال به منظور درمان سنتی خار پاشنه پا تداوم در مصرف سیر، درد خار پاشنه را رفع خواهد کرد. همچنین مصرف غذاهای سرد مانند لبنیات برای بیماری خار پاشنه مضر است.
مصرف خوراکیهای طبیعی حاوی کلسیم، شدت بیماری را کاهش داده و به درمان خانگی خار پاشنه کمک میکند.
جهت توفیق در درمان خانگی خار پاشنه اگر یبوست دارید آن را درمان کنید.
به منظور درمان گیاهی خار پاشنه پا مصرف یک قاشق غذاخوری سیاهدانه و عسل هر روز توصیه میشود.
ضماد صبر زرد، نمک و هندوانه ابوجهل به کف پا در درمان گیاهی خار پاشنهی پا موثر است.
استرس از عوامل تشدید هر التهابی در بدن است. اگر به آن دچار هستید، به فکر درمانش باشید.
منبع: نیک و نو/ پدرام ملکی